52 þúsund drepnir frá 2009, 18 þúsund kirkjur eyðilagðar
Í skýrslu International Society for Civil Liberties and Rule of Law (Intersociety) sem vakti heimsathygli árið 2023 er fullyrt að að minnsta kosti 52.250 kristnir hafi verið myrtir í Nígeríu frá 2009 og að 18.000 kirkjur og 2.200 kristnir skólar hafi verið eyðilagðir eða brenndir. Skýrslan hefur síðan verið víða notuð sem viðmiðun, m.a. hjá Vatican News.
2025: Yfir 7.000 kristnir drepnir á fyrstu mánuðum ársins
Nýjustu samantektir benda til að meira en 7.000 kristnir hafi verið drepnir á fyrstu sjö mánuðum ársins 2025, auk um 7.800 mannránstilfella. Þessar tölur komu m.a. fram í fyrirspurn á Evrópuþinginu 2. október 2025 og hafa verið endurteknar í alþjóðlegri umræðu. Washington Post greindi einnig frá sömu tölum.
Hvar á ofbeldið sér stað – og hverjir bera ábyrgð?
Árásir beinast oft að kristnum samfélögum í miðhluta Nígeríu, svonefndu „miðbelti“ landsins, þar sem mörk milli kristinna samfélaga í suðri og múslima í norðri mætast. Þar starfa hópar á borð við Boko Haram og ISWAP, en einnig vopnaðir hópar sem tengdir eru Fulani-hirðingjum – hirðingjaþjóð sem ferðast með búfé milli svæða í leit að beitilandi og hefur um árabil lent í blóðugum átökum við búsetta bændur, menn sem eiga lóðir og stunda þar búskap.
Viðbrögð Bandaríkjanna
Bandaríkin hafa fylgst náið með þróuninni. Á fundi í Hvíta húsinu árið 2018 sagði Donald Trump við forseta Nígeríu, Muhammadu Buhari:
„Við höfum átt í mjög alvarlegum vandamálum vegna kristinna manna sem hafa verið myrtir í Nígeríu. Við munum vinna að lausn þessa vandamáls … því við getum ekki leyft að slíkt gerist.“
Árið 2020 setti stjórn Trump Nígeríu á svokallaðan lista yfir ríki sem brjóta gegn trúfrelsi (Country of Particular Concern). Í yfirlýsingu Hvíta hússins kom fram:
„Bandaríkin hafa þungar áhyggjur af trúarlegu ofbeldi í Nígeríu, sérstaklega drápum og ofsóknum gegn kristnum mönnum.“
Eftir stjórnarskipti árið 2021 var landið fjarlægt af listanum, sem margir kristnir leiðtogar í Bandaríkjunum gagnrýndu harðlega.
Dæmi úr fréttum ársins
Ýmsar fréttir 2025 lýsa fjöldamorðum í kristnum þorpum í fylkjunum Benue og Plateau, þar sem heimamenn tala um hundruð látinna í einstökum áhlaupum. Stjórnvöld vísa því á bug að um sé að ræða kerfisbundna ofsókn gegn kristnum eingöngu og segja ofbeldið tengjast löngu þekktum átökum milli Fulani-hirðingja og búsettra bænda, efnahagsörðugleikum og veikri löggæslu.
Þjóðarhreinsun eða þjóðarmorð
Það liggur fyrir að ástandið er grafalvarlegt: tugþúsundir látinna frá 2009, þúsundir árið 2025 einum saman, fjölmargar kirkjur eyðilagðar og samfélög á flótta.
Kirkjuleiðtogar og mannréttindasamtök tala nú opinskátt um þjóðarhreinsun eða jafnvel þjóðarmorð, en stjórnvöld í Nígeríu hafna þeirri skilgreiningu og vísa til efnahagslegra og landfræðilegra átaka fremur en trúarlegs hvata.
Tölur um umfangið eru þó deiluefni milli heimilda. Það breytir því ekki að vernd óbreyttra borgara, rannsóknir og ábyrgð gerenda verða að vera forgangsverkefni – sama hver trú fólks er.