Norska blaðið Netavisen veltir þeirri spurningu upp hvenær dómur Hæstaréttar Bretlands, um líffræðilegu kynin, muni hafa áhrif í Noregi. Sömu vangaveltur ættu að vera í gangi hér á landi.
Dómsmálaráðherra á að draga frumvarp sitt um réttindi kyngervla (fólk sem telur sig hitt kynið) til baka í kjölfar dómsins. Frumvarpið er í samráðsgátt, það hefur ekkert upp á sig að leggja það fram og er algerlega óþarft. Stangast á við réttindi kvenna. Réttindi kyngervla eru tryggð annars staðar í lögum eins og annarra einstaklinga.
Hvað segja lögin
Ákvörðun Hæstaréttar kom eftir að samtökin For Women Scotland áfrýjuðu máli um skilgreiningu á ,,konu“ í skoskri löggjöf til Hæstaréttar.
Ástæða áfrýjunarinnar eru lög sem krefjast þess að stöður í opinbera geiranum séu mannaðar til helminga af konum. Ágreiningurinn snerist um hvort karlmaður sem gengist hefur undir ,,kynleiðréttingu“ sé meðhöndlaður sem kona samkvæmt jafnréttislögunum.
Nei sagði Hæstiréttur og bendir á lög um kynbundin réttindi frá 1975, þau lög eru byggð á líffræðilegu kyni og að jafnréttislögin veiti öllum minnihlutahópum, þar á meðal kyngervlum, vernd óháð líffræðilegu kyni.
Stór sigur
Ákvörðunin kom eftir langa baráttu í breska réttarkerfinu þar sem nokkur samtök og aðgerðasinnar hafa óskað eftir skýringum á því hvar mörkin fyrir kynbundnum réttindum liggja.
Dómarinn sagði það mjög skýrt, kyn í jafnréttislögunum er líffræðilegt og menn eru annað tveggja karlmaður eða kvenmaður.
Fréttaflutningur á Íslandi
Það hefur verið kostulegt að sjá fréttaflutning íslenskra fjölmiðla, þeirra stóru, af málinu. Engin umfjöllun um dóminn efnislega. Engin umfjöllum um hvernig hann stangist á við frumvarp dómsmálaráðherra um réttindi kyngervla sem er á skjön við dóminn. Menn velta fyrir sér hvað veldur. Hvar er fagmennska blaðamanna?
Danskar baráttukonur velta vöngum
Í Danaveldi kom þessi úrskurður jafn vel við baráttukonur þar eins og í Bretlandi. Þær velta fyrir sér hvaða áhrif þetta hafi á löggjöf í landinu. Mun lögreglan halda áfram að skrá kvengervla (karlmenn sem skilgreina sig sem konur) fyrir afbrotum sem þeir fremja sem ,,konur“, þó þeir séu ekki konur. Mun það breytast?
Nú eru línurnar skýrar og dómurinn sýnir án efa að það er algjörlega nauðsynlegt að hafa skýrar línur. Ruglingurinn á milli kvenna og kvengervla hefur verið í ólestri í víðu samhengi og kvengervlar eru verndaðir gegn mismunun í annarri löggjöf.
Dómurinn hristir upp í fólki
Dómurinn hefur hrist upp í þeim sem hafa þrýst á að kvengervlar fari í kvennafangelsi, kvennaathvörf, búningsklefa kvenna, kvennaíþróttir o.s.frv., með þeirri fullyrðingu að það hafi verið LÖGIN.
Sumir þeirra voru fantasíumenn, sumir lygarar, sumir vildu uppskera dyggðaskreytingu, sumir voru bara kvenhatandi frændur. En sumir þeirra hafa nú jafnvel nýtt sér dóminn til að leggja áherslu á að tillitssemi þeirra við karlgervla verði enn í fyrirrúmi.
Konurnar létu ekki kúga sig
Konurnar sem fóru með málið fyrir Hæstarétt létu ekki kúga sig þrátt fyrir að vera kallaðar trans-fóbískar, terf, nýnasistar, Trump ambáttir og margt annað. Þær gáfust ekki upp því verið var að grafa undan réttindum kvenna. Jafnvel lífsláthótanir fékk þær ekki til að þegja.
Þær héldu áfram að berjast fyrir kynbundnum réttindum kvenna. Þær grófu undan því sem ,,translobbyistar“ og dyggðarskreytingarfólk sem eru við stjórnvölinn fengu ekki nóg af.
Nú má spyrja, hvar eru allar baráttukonur kvenna á Íslandi? Af hverju leyfa þær að grafið sé undan réttindum íslenskra kvenna? Af hverju þegja þær þegar ráðherra dómsmála lætur sig réttindi kvenna engu varða?
Helga Dögg Sverrisdóttir, grunnskólakennari.