Á grundvelli hættumatskorts Veðurstofu Íslands hefur almannavarnadeild ríkislögreglustjóra unnið áhættumat fyrir hverja þá hættu sem tilgreind er á svæði 4, þ.e. í Grindavík. Þar er lagt mat á margvíslega þætti með það að markmiði að meta hvort öruggt sé að búa eða dvelja í Grindavík og reka þar starfsemi.
Áhættumat almannavarnadeildar 12. janúar er á þann veg að dvöl í Grindavík þykir óásættanleg út frá öryggi almennings. Áhættan getur verið mismikil eftir bæjarhlutum en nauðsynlegt er að greina það nánar. Margar sprungur liggja um vegi og götur sem aka þarf um milli bæjarhluta og stækkar það áhrifasvæðið. Þær aðstæður sem skapast hafa í Grindavík eru án fordæma í byggð á Íslandi. Mikilvægt er að hafa öryggi og velferð íbúa og starfsemi Grindavíkur í forgangi.
Byggt á niðurstöðu áhættumats almannavarnadeildar hefur embætti ríkislögreglustjóra ákveðið að beita heimild skv. 24. gr laga um almannavarnir 82/2008 er varðar fyrirmæli um brottflutning íbúa frá Grindavík og banna alla dvöl og starfsemi þar. Samráð var haft við embætti lögreglustjórans á Suðurnesjum við gerð umræddra fyrirmæla. Gera má ráð fyrir að fyrirmælin gildi næstu þrjár vikur. Eingöngu verður heimilt, með sérstöku leyfi lögreglustjórans á Suðurnesjum í samráði við almannavarnadeild ríkislögreglustjóra, að vera í Grindavík vegna löggæslu, björgunarstarfa, rannsókna, gerð hættumats eða í skamma stund við björgun verðmæta. Bannið tekur gildi frá og með kl. 19:00 mánudaginn 15. janúar.
Eingöngu verður heimilt, með sérstöku leyfi lögreglustjórans á Suðurnesjum, að vera í Grindavík til að sinna björgunarstörfum, rannsóknum, hættumati eða í skamma stund við björgun og viðhald verðmæta.
Á þeim tíma sem bannið gildir leiðir almannavarnadeild ríkislögreglustjóra, í samvinnu við lögreglustjórann á Suðurnesjum, verkefni til að meta nánar stöðu mála og þá hættu sem stafar af sprungum og skyndilegum sprunguopnunum í Grindavík. Þverfaglegur hópur sérfræðinga stýrir verkefninu en í forgangi verða samgönguleiðir, síðan íbúða- og iðnaðarhverfi. Markmiðið er að skapa grundvöll fyrir endurskoðun áhættumats og í kjölfar þess endurskoðun og afléttingu takmarkana um aðgengi sem fyrst, hvort sem er á tilteknum stöðum eða svæðinu öllu.
Fólk sem dvelur í Grindavík er beðið um að hringja í 1717 við brottför og tilkynna um nýjan dvalarstað. Ef enginn dvalarstaður er í boði er fólk hvatt til að koma á skrifstofu Rauða krossins, Efstaleiti 9, Reykjavík. Þjónustumiðstöð Almannavarna verður áfram starfrækt í Tollhúsinu milli kl. 10-17 alla virka daga. Þar er boðið upp á sálfélagslegan stuðning sem og upplýsingar og félagslega ráðgjöf um þau úrræði sem Grindvíkingum stendur til boða. Þangað er einnig hægt að hafa samband í síma 855 2787 og í netfangið fyrirspurnir@almannavarnir.is
Veðurstofa Íslands hefur gefið út nýtt hættumatskort vegna jarðhræringanna á Reykjanesskaga. Eins og áður sýnir kortið mat á hættum sem eru til staðar og nýjum hættum sem gætu skapast með litlum fyrirvara innan tilgreindra svæða. Eingöngu er lagt mat á hættu innan þessara svæða, en hættur geta leynst utan þeirra. Heildarhættumat fyrir svæðin er óbreytt frá síðasta korti. Þó er breyting á mati á hættu í tengslum við sprungur innan svæðis 4, þ.e. Grindavík.
Hætta í tengslum við skyndilega opnun á sprungum sem hafa verið kortlagðar innan bæjarmarka Grindavíkur hefur verið metin hærri. Sú breyting hefur hins vegar ekki áhrif á heildarhættumat fyrir Grindavík. Það skal tekið fram að hætta í tengslum við sprungur er bundin við þekkt og afmörkuð svæði innan bæjarmarkanna. Kortið gildir til þriðjudagsins 16. janúar að öllu óbreyttu.
Munurinn á hættumati annars vegar og áhættumati hins vegar er í megindráttum sá að hættumat skilgreinir hverskonar hætta getur steðjað að, hvað getur valdið þeirri hættu og hverjar séu líkur sé á að hún raungerist. Áhættumat skilgreinir hvaða afleiðingar alvarlegir atburðir geta haft í för með sér og greinir hvaða mótvægisaðgerðir séu best til þess fallnar að draga úr líkum og afleiðingum þeirra.
Samkvæmt upplýsingum frá Veðurstofu heldur landris áfram við Svartsengi, Skipastígshraun og nágrenni. Magn kviku er talið vera orðið það sama var þegar eldgos hófst 18 desember sl. Komi til eldgoss metur vísindafólk líklegast að kvikan leiti frá Svartsengi yfir í Sundhnjúksgígaröðina og að gos komi upp á svæðinu milli Stóra-Skógfells og Hagafells, eða á svipuðum slóðum og gaus 18. desember. Ekki er þó útilokað að kvika leiti sunnar og jafnvel alla leið til Grindavíkur.
Ekki er búið að vinna áhættumat vegna sprunguopnunar eða eldgosa í Svartsengi og því ná þessar ákvarðanir ekki til þess svæðis.