Það sem virtist fyrst vera saklaus bilun í London að morgni varð fljótt að alþjóðlegu nethruni. Vefir breskra stjórnvalda fóru að blikna og hverfa af skjánum rétt upp úr klukkan átta. Á sama tíma lamast Disney þjónustan, Lyft bílappið og jafnvel greiðslur í Venmo. Þegar Bandaríkin vöknuðu kom í ljós að stór hluti internetsins hafði einfaldlega dottið út.
Samkvæmt DeepField Networks eiga um þriðjungur allra netnotenda heims daglega samskipti við Amazon Web Services (AWS) – skýjaþjónustu sem hýsir vefi eins og Reddit, Ring, Duolingo og Snapchat. En á mánudagsmorgni féll allt kerfið. Og þegar AWS fer niður, fer helmingur netsins með.
„Ótrúlegt að þetta gat gerst yfirhöfuð“
Netöryggissérfræðingurinn James Knight, hjá fyrirtækinu Digital Warfare, sagði við Daily Mail að hann hefði orðið orðlaus þegar hann sá umfangið.
„Venjulega eru öll svona kerfi með varaafrit og tvöfaldar varnir. Að eitt bilunartilvik geti haft svona áhrif er mjög, mjög óvenjulegt,“ sagði hann.
Bilunin hófst um klukkan 07:11 að íslenskum tíma aðfaranótt mánudags. Um níuleytið hafði Amazon greint vandann og reynt fyrstu viðgerð innan tuttugu mínútna. Samt sem áður var kerfið enn niðri eftir hádegi, og gætti áhrifa þess út um allan heim.
Ekki netárás – heldur innri bilun
Marga grunaði strax netárás, en Knight segir það ólíklegt:
„Ef þetta væri hakk, sæjum við merki þess – óvenjuleg umferð, óheimila aðganga eða malware. Það var ekkert slíkt í gangi þá.“
Amazon gaf út yfirlýsingu þar sem fram kom að bilunin hefði átt upptök sín í gagnaveri í Virginíu, svonefndu US-EAST-1 svæði, sem er eitt mikilvægasta svæði AWS.
Síðast lenti Amazon í sambærilegri bilun árið 2021 – en áhrifin nú voru stærri og víðtækari.
Við erum öll háð sömu kerfunum
Knight segir að þetta sé einfaldlega nýr raunveruleiki sem við þurfum að sætta okkur við:
„Líf okkar er orðið svo samtvinnað þessum kerfum að svona mun bara gerast. AWS, Google og Microsoft eru gullstaðallinn í skýjatölvum (cloud) – en næst gæti það verið Google eða Microsoft sem dettur út.“
Sérfræðingar áætla að tjónið nemi hundruðum milljónum dollara, sérstaklega þar sem fyrirtæki í flug-, banka- og fjarskiptageiranum misstu aðgang að þjónustum sínum.
Amazon staðfesti síðar að rót vandans hefði verið innra eftirlitskerfi sem átti að fylgjast með netjafnvægi – en bilaði sjálft. Til að ná jafnvægi þurfti fyrirtækið að hægja á eða stöðva sumar þjónustur tímabundið.
„Þeir munu greina þetta ítarlega og styrkjast eftir á,“ sagði Knight. „En sannleikurinn er sá að þetta mun gerast aftur – og næst gæti það orðið enn verra.“