Áhrif geðsjúkdóma eru almennt ekki fréttefni þar sem um veikt fólk er að ræða. Það hefur viss undantekning verið gerð í tilfelli Kanye West vegna þess hversu opinskátt hann hefur rætt um sína geðheilsu. Hann hefur líka haldið athygli aðdáenda með sífelldum uppátækjum til að auglýsa vörur sínar eða tónlist svo hann er mjög opinber persóna.
Að því sögðu þá er vonandi að ástandið á Kanye ýti undir frekari umræðu um sjúkdóma á borð við geðhvarfasýki (BI-POLAR) – sérstaklega þegar það hefur áhrif á börn og unglinga.
Tíðni geðhvarfa er talin vera um 1-3% meðal barna og unglinga. Vegna ungs aldurs, tilveru samkvilla, og möguleika á mismunandi túlkun á manískum einkennum, er mjög erfitt að greina geðhvörf í börnum.
Börn með einkenni undir greiningaviðmiðum og hafa fjölskyldusögu af geðhvörfum, eru í mikilli hættu á að fá sjálf geðhvörf I og II. Hvort tveggja einstaklingar sem ná greiningarviðmiðum og þeir sem ekki ná þeim eru í aukinni hættu á sálfélagslegum vandamálum, notkun fíkniefna, sjálfsvígi, lagalegum vandamálum, og nýtingu félagskerfis.
Til að greina börn og unglinga með maníu eða hýpómaníu má nota DSM greiningakerfið fyrir fullorðna. Hins vegar verður að sýna aðgát. Einkenni verða að vera til staðar sem eru ekki í samræmi við þroskastig barsins.
Viðmið maníu
A, Tímabil þar sem óeðlilegt og viðvarandi hækkað geðslag eða pirringur gerir vart við sig. Ásamt óeðlilegri og viðvarandi orku eða markmiðis drifnni hegðun. Þetta þarf að vara í að minstakosti í eina viku og vera til staðar mest af deginum, næstum alla daga.
B. Að á þessu tímabili séu þrjú eða fleiri einkenni til staðar í miklum mæli, fjögur ef pirringur er eingöngu til staðar og þau sýni fram á marktæka breytingu frá annars hefðbundinni hegðun:
1. Aukið sjálfsálit eða mikilmennska.
2. Minnkuð svefnþörf eins og að upplifa sig úthvíldan eftir eingöngu 3 klukkustunda svefn.
3. Talar meira en venjulega eða þrýstingur til að tala.
4. Mikið hugmyndaflug eða hraðar hugsanir.
5. Utan við sig / truflast auðveldlega (lýst af viðkomandi eða af öðrum).
6. Vinna að ákveðnu marki, félagslega, í vinnu eða skóla, kynferðislega eða óróleiki, með öðrum orðum marklaus hegðun.
7. Óhófleg þátttaka í atferli sem veitir ánægju en mun líklega hafa í för með sér mjög neikvæðar afleiðingar.
Til dæmis óhófleg kaupgleði, vafasamar breytingar á kynhegðun eða slæmar fjárfestingar.
C. Lyndisröskunin er næg til að valda alvarlegri skerðingu í félags- eða starfshæfni eða svo sjúkrahúsavistun sé þörf til að koma í veg fyrir að sjúklingurinn skaði sjálfann sig eða aðra eða ef geðrofseinkenni eru til staðar.
D. Atvikið má ekki rekja til líffræðilegra áhrifa efnis, lyfja eða fíkniefna, eða annars læknisfræðilegs ástands.
Viðmið hýpómaníu
A. Alveg eins og A. liður liður í skilgreiningu maníu.
B. Alveg eins og B. liður liður í skilgreiningu maníu.
C. Atvikið hefur án efa áhrif á virkni einstaklingsins og er ástandið honum annars óeðlilegt þegar hann er einkennalaus.
D. Lyndisröskunin og breytingin í virkni er svo að aðrir taka eftir því.
E. Atvikið er ekki nógu alvarlegt til að það hafi áhrif á einstaklinginn félagslega, né heldur á starfshæfni eða heldur til að þurfi sjúkrahúsvist. Ef að til staðar eru geðrofseinkenni þá er atvikið skilgreint sem manía.
F. Alveg eins og D. liður í skilgreiningu maníu.
Kanye West
Það er ekki hægt að greina fólk út frá hegðun í fjölmiðlum en Kanye West hefur verið formlega greindur með geðhvörf þegar hann var lagður inn á sjúkrahús. Hann sagði frá þessu fyrir nokkrum árum og hefur mikið rætt opinberlega um áhrif sjúkdómsins.
Eiginkona hans Kim Kardashian hefur einnig rætt um hvernig er að vera í kringum fólk með geðhvörf – en það getur vissulega verið mjög erfitt fyrir fjölskylduna.
Kanye hefur náð miklum árangri í nær öllu sem hann hefur tekið sér fyrir hendur. Nú virðist hins vegar vera sem einkennin fari versnandi með hverju árinu sem líður. Það er lítið vit í því sem hann gerir þessa dagana en hann hefur skrifað undir milljónasamninga og hætt svo strax við daginn eftir.
Hann hefur boðið sig fram til forseta, rætt alltof persónuleg mál eiginkonu sinnar og barna í beinni útsendingu, hann hefur sagt að svartir menn hafi „viljað vera þrælar“ í 400 ár en það eru netsíður tileinkaðar öllu því skrítna sem Kanye West hefur sagt í gegnum tíðina.
Stundum er þetta fyndið og skemmtilegt en stundum sorglegt. Það er augljóst að Kanye West er í maníu-ástandi þessa dagana eftir hundruðir Twitter skilaboða frá honum. Hann virðist ekki hafa stjórn á hugsunum sínum og lætur allt vaða í fjölmiðlum án sjáanlegra tengsla við raunveruleikann.
Það er hollt fyrir sem flesta að horfa á og deila myndbandinu hér neðst í fréttinni. Saga Kanye West er nefnilega mögnuð og hægt er að læra ýmislegt um áhrif geðsjúkdóma bæði til góðs og ills.
Við vonum að Kanye West fái hjálp sem fyrst og nái sér á strik. Hann varð nýlega milljarðamæringur á bandarískan mælikvarða, hann á fallega fjölskyldu og er hæfileikaríkur. Svo virðist sem hann þurfi að leggja meiri áherslu á heilsuna eftir þetta.
Hér er myndband þar sem Kanye pissar á Grammy-verðlaun sem hann hefur unnið. Þetta er ekkert óvenjuleg hegðun miðað við síðustu daga í lífi tónlistarmannsins. Margir tala um vanvirðinguna sem Grammy hátíðin verður fyrir – en það skiptir engu máli.